ترموستات فن کویل

ترموستات ابزاری با قابلیت خواندن دما و کنترل دمای سیالاتی همچون آب، هوا و ... می باشد که در انواع مختلفی تولید می شوند، یکی از انواع آنها ترموستات فن کویل است که وظیفه کنترل دمای هوای فضایی که فن کویل در آن نصب شده است را عهده دار است. در این مطلب به تفصیل به آن پرداخته ایم.

ترموستات فن کویل وظیفه کنترل دمای هوای فضایی که فن کویل در آن نصب شده است را به عهده دارد در این مقاله می خواهیم به نحوه‌ی عملکرد ترموستات و محل مناسب نصب و سیم کشی آن بپردازیم.

فن کویل همانطورکه از نامش پیداست شامل دو قسمت فن الکتریکی و کویل مسی است که فن وظیفه عبور دادن جریان هوا از روی سطح کویل راجهت گرم یا سرد کردن فضا به صورت اجباری به عهده دارد.

فن کویل به چند روش لوله کشی می شود که می توان از روش دولوله، چهار لوله، ترکیبی و لوله کشی به صورت مستقیم و معکوس ومختلط نام برد که از پرداختن به آنها در این مقاله خودداری می کنیم.

لوله کشی درین نیز با رعایت شیب بندی برای تمام فن کویل ها که جهت سردسازی فضا در فصل گرم سال استفاده می شوند الزامی است تا اب تقطیر شده روی سطح جمع آوری و به سمت محل دفع هدایت گردد.

محل مناسب نصب ترموستات فن کویل

برای اینکه فضای محل نصب فن کویل دمای مناسب و تنظیم شده توسط کاربران فضا را به صورت مناسب و ایده آل تنظیم کند و گرادیان دمایی مناسبی در سطح فضا داشته باشیم بهتر است به چندین نکته دقت کنیم.

1. ترموستات در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار نداشته باشد تا در اثر انرژی گرمایی خورشید گرم نشود و دمای محیط را اشتباهاً حس نکند.
2. بالای لوله های آبگرم در عبور از طبقات نباشد و در محل های تولید گرما مثل آشپزخانه و نزدیک اجاق گاز نصب نگردد و یا روی دیواری که داخل آن دودکش و وسایل گرمازا عبور می کند نصب نشود.
3. نزدیک ورودی و خروج هوا ( مثلاً دریچه تامین هوای و... ) نباشد، کوران جریان هوا روی ترموستات تاثیر نگذارد بهتر است نزدیک درب و پنجره های ساختمان نباشد.
4. سعی شود روی سطح دیوار خارجی ( دیواری که با هوای بیرون در تماس است ) نصب نشود تا سرما و گرمای محیط بیرون بر آن تاثیر نداشته باشد.
5.  بالای سطح فن کویل نیز نباید ترموستات را نصب کرد
6. بهترین محل برای نصب با توجه به نکات فوق در روبروی فن کویل و روی دیواری که مشرف به فضای خارج نباشد است
7. ارتفاع نصب ترموستات ۱۵۰ - ۱۲۰ سانتی متر از کف تمام شده است.

در مقاله راهنمای نصب فن کویل به تفصیل درمورد نصب انواع فن کویل زمینی، سقفی و کاستی توضیح دادیم.

روشهای کنترل دمای فن کویل توسط ترموستات

۱-فرمان خاموش و روشن به موتور فن کویل

 در این روش دما توسط ترموستات اندازه گیری شده و با رسیدن به نقطه تنظیمی اقدام به خاموش کردن فن از طریق قطع جریان برق الکتروموتور فن می کند البته این روش علیرغم مرسوم بودن آن روش درستی نیست چراکه قطع و وصل فن علاوه بر صدمه به موتور چون بیشترین آمپر در زمان راه اندازی توسط فن کشیده شده و می تواند باعث آسیب به موتور و خود ترموستات هم شود.

همچنین چون آب همچنان در کویل به صورت مداوم توسط پمپ سیرکوله در چرخش است انتقال حرارت به صورت همرفتی ( مانند رادیاتور ) اتفاق می‌افتد و فضا گرم تر و یا سرد تر از دمای تنظیمی می تواند باشد.

۲-فرمان ترموستات به شیر موتوری فن کویل

 در این روش ترموستات با رسیدن به نقطه تنظیمی توسط کاربر با استفاده از شیر موتوری سه راهی باعث برگشت آب از مسیر بای پس به مدار برگشت شده و آب دیگر وارد کویل نشده و قطع جریان اب کویل باعث تنظیم دما می شود .

دراین روش حجم آب در گردش ثابت است ولی وقتی می‌خواهیم از پمپ سیرکوله دور متغیر که با اینورتر و توسط فرکانس تنظیم دور می‌دهند و دبی در جریان می‌تواند متغیر باشد باید از شیرهای picv یا شیر های مستقل از فشار استفاده شود که این  شیرها از نوع دوراهی هستند و بر اساس نیاز دما به تدریج مسیر عبور جریان آب را افزایش یا کاهش می دهد.

یعنی وقتی دمای ترموستات نزدیک دمای تنظیمی شد اقدام به کاهش جریان از طریق بستن مسیر شیر picv توسط موتور آن می کند و بهترین کنترل روی دما وجود دارد و در عین حال باعث مصرف بهینه انرژی خواهد شد و مانع کارکرد زیاد پمپ ها با حداکثر توان شده و همانطور که در مقاله پمپ سیرکولاتور دور متغیر توضیح داده شده باعث کاهش مصرف برق و استهلاک تجهیزات می شود.

نکته قابل توجه این است که برای جلوگیری از شوک الکتریکی و آسیب ، بهتر است از هر ترموستات برای کنترل یک فن کویل استفاده شود.

ترموستات اتاقی

ترموستات اتاقی می‌تواند به صورت ترموستات تابستانی و یا ترموستات زمستانی باشند یا اینکه هر دو حالت را داشته باشند یعنی ترموستات تابستانی-زمستانی باشند که در این حالت کلید متغیر وضعیت روی ترموستات وجود دارد ( change over ) و اغلب در ترموستات ها یا نماد خورشید و برف برای مشخص شدن وضعیت روی ترموستات یا اینکه از حرف S که مخفف summer است و حروف W که مخفف winter است یا حروف C و H که به ترتیب جهت سرمایش و گرمایش هستند ( cooling ) و ( heating ) روی ترموستات نوشته شده است.

نقشه برقی ترموستات

اغلب ترموستات ها نقشه برقی دارند و می‌توان طبق آنها اقدام به سربندی و سیم کشی کرد اما برای نمونه یک نقشه برق ترموستات را در ادامه با هم بررسی خواهیم کرد اما آنچه مشخص است برای ترموستات اتاقی حداقل باید پنج سیم در لوله گذاری در نظر گرفته شود که دو سیم فاز و نول ورودی بوده و سه سیم مربوط به دور فن کویل هستند چنانچه فن کویل با استفاده از شیر سه راهی کنترل می گردد دو سیم دیگر نیز به آن اضافه خواهد شد.

در تصویر زیر که بررسی نقشه ترموستات که مربوط به ترموستات هانیول مدل t63t3b1239 است از پایه شماره ۱ شروع می‌کنیم این ترموستات آنالوگ قابلیت کنترل با ریموت ندارد، فاز ورودی ابتدا به پایه شماره ۱ وارد شده و از آنجا با وصل کردن کلید on-off موتور فن کویل روشن خواهد شد و روی هر دور ( تتد، توسط، کند ) که تنظیم کنیم شروع به کار خواهد کرد این ترموستات بیشتر برای فن کویل سقفی پیشنهاد شده است البته با ملاحظاتی می‌توان برای فن کویل زمینی هم استفاده کرد.

با وصل شدن کلید on-offاز طریق پایه شماره ۴ که به پایه شماره ۵ جمپر شده است فن با دور تنظیم شده توسط کاربر کار خواهد کرد با انتخاب حالت تابستان یا زمستانه، ترموستات اقدام به فرمان دادن به شیر سه راهی خواهد کرد که بعد از دستور ترموستات فاز عبوری از پلاتین های مربوطه به پایه شماره ۳ رسیده و از آنجا به شیر برقی یا هر مصرف کننده دیگری ( دمپر موتور و... ) میرسد و یک ارتباط با نول هم جهت عملکرد صحیح بوبین و موتور شیر برقی نیاز است که در نقشه هم دیده می‌شود در نقشه یک مسیر نقطه چین از پایه ۳ به پایه ۵ وجود دارد که در صورت نداشتن شیر سه راهی میتوان با فرمان ترموستات فن را خاموش و روشن کرد ( البته روش درستی نیست همانطور که گفتیم ) برای این کار باید جمپر ( ارتباط ) پایه ۴ و ۵ قطع کرد در این حالت با رسیدن به دمای تنظیم شده به جای قطع جریان آب ورودی به کویل توسط شیر سه راهی فن خاموش می شود و جریان آب داخل کویل ثابت است.

نکته: در پایه شماره ۲ یک هیتر مقاومتی که آنتی سیپاتورanti ciputor است وجود دارد که وظیفه پیش اندازی وصل کردن زودتر را دارد بدین معنا که وقتی ترموستات به نقطه تنظیم رسید با قطع شدن پایه های مرتبطه به خروجی ۳ فاز و نول در دوسر مقاومت قرار گرفته و باعث عبور جریان از این مقاومت شده و گرم شدن آن محفظه ترموستات را گرم کرده و زودتر اقدام به وصل کردن ترموستات کرده و در سیستم های که ریپ آنها زیاد است مانع شوک جریانی خواهد شد.

نقشه برق ترموستات دیجیتالی

در ادامه به تصویر زیر که یک نقشه برق ترموستات دیجیتالی با صفحه نمایشگر و خصوصیات کنترلی مناسب و قابلیت اتصال به سیستم EMS یا همان مدیریت انرژی است دقت بفرمایید.

1. برق ورودی با سیم سیاه رنگ به پایه شماره‌ی ۱ متصل شده و با وصل کردن on-off ترموستات برق به برد الکترونیکی رسیده و بر اساس تنظیمات برق به پایه های مختلف خواهد رسید.
2. پایه شماره ۲ سیم خاکستری رنگ که نول می باشد و به برد کنترلی وصل می‌شود.
3. پایه شماره ۳ که سیم نارنجی رنگ است برای فرمان دادن در حالت گرمایش به شیر موتوری می باشد و بازخورد حرکتی از طریق سیم بنفش رنگ برپایه شماره ۶ متصل می گردد تا حالت قرار دادن وضعیت فن در حالت اتوماتیک،سرعت آن براساس اختلاف دمای اتاق با دمای تنظیمی روی ترموستات تنظیم و مشخص شود و هرچه فاصله کمتر شد ، سرعت فن کمتر می گردد تا در نهایت با رسیدن به دما خاموش شود.
4. پایه ۴ که سیم زرد رنگ میباشد برای دستور به شیر موتوری در حالت سرمایش می باشد که بازخورد حرکتی موتور به پایه ۶ متصل است تا مانند آنچه در حالت قبل گفته شد رخ دهد.
5. پایه ۵ برای کنترل دمپر است که درصورتیکه فن کویل موتور دمپر داشته باشد کارآیی دارد.
6. پایه شماره ۶ همانطور که گفته شد برای زمانیکه سرعت فن را در حالت اتوماتیک قرار دهیم کاربرد دارد در این ترموستات هم می توان سرعت فن را به صورت دستی تنظیم کرد (یعنی تند، کند و متوسط ) و هم در حالت اتوماتیک قرار دارد تا به تناسب گرم یا سرد شدن فضا و فاصله دمای اتاق با دمای تنظیم شده دور موتور فن روی حالت کند، متوسط یا تند قرار بگیرد.
7. پایه های ۷ قرمز رنگ و پایه ۸ آبی رنگ و پایه ۹ قهوه‌ای رنگ که دور کند و متوسط و تند را به فن فرمان می دهند براساس حالت انتخابی در حالت mode دستی یا براساس دما در حالت mode اتوماتیک
8. پایه ۹ و ۱۰ فرمان ها را از سیستم مدیریت انرژی ساختمان و سیستم های هوشمند به این ترموستات ارسال می‌کنند تا بهینه سازی مصرف و کاهش انرژی هم رخ دهد این سیستم مثلاً در هتل ها و ساختمان های بزرگ می تواند در صورت عدم حضور افراد در فضا کمترین حالت تنظیمی را داشته باشد یا با تغییر دمای هوای بیرون دمای داخل را تنظیم نماید و بسیاری فرامین دیگر که قابل دریافت هستند.

این ترموستات ها باید سیم‌کشی شده و در نهایت قسمت الکترونیکی از طریق تیغه های برد به این پایه ها متصل و نصب می شوند تا تمام فرامین گفته شده در بالا طبق تنظیم کاربر یا سیستم EMS انجام گردد.
عکس شماره ۳ یک پایه سیم کشی شده این ترموستات ها را نشان می‌دهد مدل T6590 نیز شباهت بسیار زیادی به این مدل بررسی شده دارد.

راهنمای خرید انواع ترموستات

فروشگاه اینترنتی بامین تهویه تصاویر، اطلاعات فنی، مشخصات و قیمت انواع ترموستات فن کویل، ترموستات دیجیتال، ترموستات آنالوگ و... در مدل های مختلف را جهت مقایسه و خریدی مطمئن در اختیار مشتریان محترم قرار داده است.همچنین می توانید جهت دریافت مشاوره و خرید با کارشناسان بامین تهویه تماس حاصل نمایید.

بامین تهویه تخصصی ترین وب سایت کشور در زمینه تأسیسات