گاز ازن
تاریخ ثبت : | تعداد بازدید : 1191
ازون ( ozone) گاز طبیعی با دو چهره کاملا متفاوت است این گاز که از واکنش و شکست مولکول اکسیژن و اتصال یک اتم اکسیژن به مولکول 2 اتمی اکیسژن دیگر به وجود می آید. در دو لایه تروپوسفر و استرتوسفرر زمین مشاهده میشود
ازون در دو لایه زمین , کاربردی کاملا متفاوت دارد در لایه تروپوسفر خطرناک است و به عنوان یک آلاینده به شمار میرود در صورتی که در لایه استراتوسفر به عنوان یک گازحیاتی و سپر دفاعی در برابر پرتو های فرابنفش خورشید میباشد .
ازون استراتوسفری در برای ادامه حیات بسیار مهم و ضروری بوده و تمام کشورها و دولت ها برای ترمیم و حفظ این لایه به شدت تلاش می کنند وقوانین سخت گیرانه ای اتخاذ کرده اند .
با توجه به حساسیت و آلاینده بودن اوزن تروپوسفری به بررسی این اوزون به برسی این ازون میپردازیم .
ازون ملکولی است تشکیل شده از3 اتم اکسیژن. این مولکول خاصیت اکسید کنندگی بسیار قوی داشته و از سوی دیگر بسیار ناپایدار می باشد حداکثر عمر مفید آن 20 دقیقه می باشد .
خاصیت اکسید کنندگی قوی آن حتی در لایه تروپوسفر برای این گاز کاربردهای متفاوتی ایجاد کرده است . از سویی این گاز میتوان به ریه ،شش و دیگر اعضای بدن آسیب وارد کند از سوی دیگر با میتواند باکتری و موجودات ریز موجود در هوا را از بین ببرد.
اما چگونه امکان داره یک گاز هم مفید باشد هم مضرر ؟
جواب این سوال دقیقا در غلظت و حجم تراکم ازن در هوا و یا آب میباشد که خاصیت آن را تغییر میدهند . به همین دلیل غلظت های متفاوت اوزن در هوا را بررسی کردیم تا با خواص آن در شرایط مختلف آشنا شوید .
1. اوزن با غلظت ppm 0.001 : کمترین میزانی که توسط تجهیزات و ابزار دقیق قابل اندازه گیری میباشد.
2. غلظت 0.003 ppm: آستانه ادراک آزمایشگاهی با 50 درصد ضریب اطمینان
3. غلظت 0.003 تا 0.01 ppm: در این سطح غلظت از ازن توسط اکثر مردم توسط بوی آن قابل تشخیص است.این سطح برای ساختمان های اداری و مسکونی که مجهز به تجهیزات تصفیه هوا استاندارد میباشد انداز گیری شده است . و در صورت نفوذ هوای از خارج ممکن است این سطح افزایش پیدا کند .
4. غلظت 0.125 تا 0.001 ppm: مقدار غلظت ازون موجود در جو زمین که باعث که بر اساس شرایط جوی و محلی میتواند متفاوت باشد.
5. غلظت 0.02 تا 0.04 ppm: میانگین میزان کل اکسیدان در شهر های بزرگ جهان در سال 1964 که تقریبا 95 درصد کل این اکسیدان اندازه گیری شده است مربوط به اوزن میباشد.
6. غلظت 0.4: حداکثر مجاز این توصیه شده توسط ASHRAE در یک فضای بسته با سیستم تهویه مطبوع این میزان حداکثر میزان تولید ازون توسط دستگاه تصفیه هوا خانگی میباشد .
7. غلظت 0.064 ppm: میزان استاندارد برای اکسیدان های فتوشیمیایی توسط سازمان استاندارد کیفیت هوای آمریکا (حداکثر 1 ساعت در سال از این حد مجا ز تجاوز کرد ).
8. غلظت 0.1 ppm:حداکثر غلظت مجاز ازن در مناطق صنعتی که یک انسان حداکثر 8 ساعت در شش روز هفته میتواند در معرض این هوا قرار بگیرد. این میزان برای بسیاری از کشور ها حداکثر سطح میزان ازن برای مناطق صنعتی و عمومی میباشد .کشور هایی مانند ژاپن ، فراانسه ،هلند آلمان ، و....
9. غلظت 0.15 تا 0.51 ppm: اوج غلظت اندازه گیری شده در شهر های آمریکایی
10. غلظت 0.2ppm: قرار گرفتن در این سطح از ازن برای مدت طولانی برای سالامتی مضر است اما هیچ نشانه ای در انسان برای تشخیص به وجود نمیاورد .
11. غلظت 0.3 ppm: در این سطح از ازن برخی از گونه های گیاهان واکنش نشان داده و برگ آن ها شروع به رگه دار شدن و روشن شدن میکند هچنیین در انسان باعث سوزش چشم ، بینی و گلو میشود.
12. غلظت 0.5 ppm: در این سطح در اکثر شهر ها و کشور ها اعلام هشدار میشود. در این غلظت علایمی مانند سردر د ، تهوع ، سرگیجه در بعضی از افراد دیده میشود.
و در اثر قرار گرفتن به صورت طولانی مدت در معرض این سطح ازن میتواند باعٍث بروز بیماری های ریوی ، آسم و حساسیت به عفونت ها شود .
13. غلظت 0.1 تا 2 ppm: سطح دوم اخطار در اکثر شهر ها و کشورهاکه در افرادداوطلب مورد آزمایش تنفس این هوا باعث سردرد ، درد در ناحیه قفسه سینه، خشکی دستگاه تنفسی خواهد شد. سطح اخطار سوم فوق خطرناک معمولا از غلظت ازن 1.5 به بالا اعلام میشود.
14. غلظت 1.4 تا 5.6 ppm: گیاهان که در حدود 70 دقیقه در معرض این سطح از ازن قرار گفتن به شدت علایم بروز دادند . و برگ ها بزرگ و بالغ ان ها آسیب شدید دیدند .
15. غلظت 5 تا 25 ppm: آزمایش بر روی خوکچه ها نشان میدهد قرار گرفتن در حدود سه ساعت درغلظت12ppm میتواند مرگبار باشد .جوشکارهایی که در معرض غلظت 9 ppm و دیگر آلاینده ها قرار گرفتن دچار مشکلات ریوی شدید و ورم ریه می شوند . علایم مشکلات ریه در 2 الی 3 هفتهاول کار بروز نکرده اما بعد از نه ماه آسیب های وارد شده به ریه توسط دستگاه ها ایکس ری کاملا قابل مشاهده بودند .
16. غلظت 25 به بالا این آزمایش بروی انسان انجام نشد امامیتوان گفت6 دقیقه تنفس هوا در این سطح ازن میتواند بسیار کشنده باشد.
منبع :