فن کویل FANCOIL همانطور که از نامش پیداست دارای یک یا چند فن و کویل است که وظیفه فن دهش هوا بر روی کویل به جهت تامین هوای گرم یا هوای سرد است.
فن کوئل اکثرا در سیستمهای دو فصلی (سرمایش و گرمایش) به کار می رود. تامین هوای گرم یا سرد خروجی از فن کوئل منوط به دمای آب ورودی به کویل است که می تواند باد سرد یا باد گرم تولید کند. فن و کویل توسط کاور پوشانیده می شوند. هوای ورودی به فن کوئل در اکثر مدل ها پس از عبور از روی فیلتر (آلومینیومی – پلیمری و...) وارد دستگاه می شود.
فن کوئل ها بر اساس مشخصه های نوع موقعیت و شکل ظاهری، ظرفیت (هوادهی) و جهت نصب لوله ها به انواع گوناگون تقسیم بندی می شوند.
همانطور که پیش تر گفتیم این دستگاه دارای یک کویل آب و یک فن است. زمانی که آب گرم، داخل کویل جریان داشته باشد هوای خروجی از دستگاه گرم و زمانی که آب سرد وارد کویل شود هوای خروجی از دستگاه سرد خواهد بود.
این دستگاه بدون اتصال به لوله کشی آب گرم و آب سرد مانند فن عمل می کند.
این دستگاه در قسمت ورودی هوا دارای فیلتر مشبک است که از ورود گرد و غبار به داخل دستگاه و نشستن روی پروانه فن و کویل جلوگیری می کند.
غبار گرفتن کویل سبب کاهش راندمان دستگاه و غبار گرفتن موتور و پروانه فن سبب آسیب دیدگی فن و سروصدا می شود.
فن کوئل ها دارای الکتروموتور سه دور یا چهار دور هستند که توسط کلید سکتوری و یا به صورت دیجیتالی کنترل میشود که معمولاً از ترموستات محیطی که روی دیوار نصب می شود فرمان می گیرند. روی کنترلر دستگاه، یا همان ترموستات دستگاه امکان انتخاب فصل، انتخاب دور، خاموش و روشن کردن دستگاه و تعیین دمای مورد نظر و در برخی مدلها امکان زمان بندی و... وجود دارد.
انواع فن کوئل از نظر ظرفیت هوادهی از ۲۰۰ تا ۲۲۰۰ فوت مکعب بر دقیقه یا همان cfm تولید می شود.
ظرفیت دستگاه بر حسب متر مکعب بر ساعت از ۳۴۰ تا ۳۷۵۰ و بر اساس واحد لیتر بر ثانیه از ظرفیت ۹۴ تا ۱۰۵۰ لیتر بر ثانیه ظرفیت هوادهی میباشد.
در مدلهای کانالی و سقفی توکار در صورتی که طول کانال کشی بیش از حد مجاز باشد و یا دریچه ها استاندارد نباشند ظرفیت هوادهی کاسته میشود.
برای تشخیص جهت دستگاه کافیست روبه روی آن بایستید در این حالت اگر اتصال های لوله کشی در سمت راست دستگاه باشد فن کوئل راست می باشد و اگر اتصالات لوله کشی در سمت چپ دستگاه باشد چپ است.
در بسیاری از پروژه ها مسئله جهت فنکوئل حیاتی است چرا که بعضاً طراحی به صورتی می باشد که امکان تغییر آن نیست و اگر دستگاه اشتباه خریداری شود قابل استفاده نیست. مانند لوله فن کوئل که از کنج دیوار خارج شده است.
پیشنهاد مطالعه: راهنمای نصب فن کویل
- فن کوئل دیواری
- فن کوئل زمینی توکار
- فن کوئل زمینی روکار
- فن کوئل سقفی توکار
- فن کوئل سقفی روکار
- فن کوئل کاستی یک طرفه
- فن کوئل کاستی چهار طرفه
- فن کوئل کانالی
فن کویل دیواری
این مدل شبیه پنل داخلی کولر گازی است که در بسیاری از موارد به جز کارشناسان توانایی تشخیص را ندارند و به اشتباه کولر گازی به نظر میآید.
محلی را روی کف اشغال نمی کند و لوله کشی از کف یا سقف باید به محل نصب برسد. این مدل از ظرفیت ۲۰۰ تا ٨٠٠ cfm تولید می شود که ظرفیت ٨٠٠ آن هزینه کمتری در بازار دارد.
این دستگاه دارای پنل ABS ، کویل مسی ، فن پلیمری و ریموت کنترل است و همچنین نیازی به نصب ترموستات دیواری ندارد.

نقشه برق فن کویل دیواری

فن کویل زمینی
این دستگاه در دو نوع زمینی روکار و توکار تولید میشود. فن کوئل های زمینی روکار در سه نوع بالازن، روبروزن و شیبدار تولید میشوند. رنج ظرفیت این دستگاه از ۲۰۰ تا ۱۲۰۰ cfm است.
این دستگاه به ترموستات نیاز دارد که به صورت دیواری نصب میشود.
برخی مدلهای زمینی دارای پنل الکترونیکی و ریموت کنترل هستند که بدون ترموستات نیز عملکرد خوبی دارند.
از معایب این دستگاه میتوان به اشغال فضای زیاد روی زمین اشاره کرد.

نقشه برق فن کویل زمینی

فن کویل سقفی
این دستگاه در دو مدل سقفی توکار و سقفی روکار تولید می شود که مدل روکار آن به صورت دکوراتیو زیر سقف نصب می شود و به ظاهر نمایان است.
بسیاری از مدل های فن کوئل زمینی به صورت سقفی زمینی تولید می شوند که هم قابلیت نصب روی زمین را دارند و هم قابلیت نصب زیر سقف. رنج ظرفیت این مدل از ۲۰۰ تا ١۰۰۰ cfm است.
این دستگاه زیر سقف کاذب نصب میشود و فقط دریچه های آن نمایان است. فن کوئل سقفی توکار به صورت فیلتر دار و یا بدون فیلتر تولید می شود. تفاوت نوع فیلتر پلنیوم دار با نوع بدون فیلتر پلنیوم در پشت فن دستگاه است که در مورد بدون فیلتر پلنیوم، حلزونی فن نمایان است و دستگاه فیلتر ندارد.
برخی از دستگاه ها در نوع سقفی توکار با فیلتر پلنیوم، دارای فیلتر زیر دستگاه هستند و برخی دارای فیلتر پشت دستگاه.
این دستگاه در نوع سقفی توکار شکل و ظاهر مناسبی برای نصب در محل قابل رویت ندارد و برای کنترل کارکرد به ترموستات محیطی نیاز دارد.

نقشه برق فن کویل سقفی

لوله کشی فن کویل سقفی

جزئیات ابعادی فن کویل سقفی

فن کویل کاستی
این دستگاه به دو صورت کاستی چهار طرفه و کاستی یک طرف تولید میشود. از نوع کاستی چهار طرفه معمولاً در پروژههایی استفاده میشود که چیدمان دستگاه در وسط اتاق است و از نوع کاستی یک طرفه در پروژههایی استفاده می شود که دستگاه، کنار دیوار نصب می شود و هوا را به یک طرف هدایت می کند.
فن کوئل های کاستی درون سقف کاذب نصب میشوند و پنل آن روی سقف نمایان است و نیاز به دریچه مجزا و کانال کشی ندارند.
معمولاً فن کوئل های سقفی کاستی برای تخلیه آب های کندانس شده دارای پمپ درین هستند. و برای کنترل کارکرد، دارای ترموستات سر خود و ریموت کنترل هستند. در کل دستگاه فن کوئل کاستی به دلیل تجهیزات جانبی بیشتر قیمت بالاتری نسبت به انواع دیگر دارد. برخی از مدل ها و ظرفیت های دستگاه در نوع کاستی قابلیت اتصال به هوای تازه را نیز دارند.

نقشه برق فن کویل کاستی چهار طرفه

نقشه برق فن کویل کاستی یکطرفه

فن کویل کانالی
فن کوئل کانالی در واقع همانند نوع سقفی توکار است که قدرت هوادهی ، حرارتی و برودتی بالاتری دارد و امکان کانال کشی با طول بالاتر را دارد.
از این دستگاه در لابی، رستوران، آمفی تئاتر، مراکز اداری، خوابگاه ها، دانشگاه ها و ... استفاده می شود.
رنج ظرفیت این دستگاه از ۸۰۰ تا ۲۲۰۰ cfm است.

این دستگاه در همه مدلها و ظرفیتها دارای فیلتر آلومینیومی یا پلیمری است و از تعداد یک یا دو فن تشکیل شده است. فن به کار رفته در این دستگاه معمولاً از نوع فلزی است و اتصال موتور به فن از نوع مستقیم است.

نقشه برق فن کویل کانالی

فن کویل بدون فیلتر پلنیوم در قسمت پشتی دستگاه و محل مکش فن ها هیچ نوع کاوری ندارند و هوا بدون فیلتراسیون وارد فن میشود.

فن کویل دارای فیلتر پلنیوم در قسمت پشتی دستگاه دارای باکس فن و فیلتر است و هوای ورودی پس از عبور از فیلتر وارد فن میشود.

به لحاظ ظاهری با یک نگاه می توان تفاوت فن کویل با فیلتر پلنیوم و فن کویل بدون فیلتر پلنیوم را تشخیص داد در فن کویل بدون فیلتر پلنیوم، حلزونی فن کاملاً پیداست اما در نوع فیلتر پلنیوم دار تمام مجموعه داخل باکس مکعب مستطیل قرار گرفته اند.
توان حرارتی و برودتی و میزان هوادهی در این فن کویل ها تفاوتی ندارد و تنها در مدل فیلتردار افت فشار استاتیک دستگاه به جهت مقاومت فیلتر و دریچه مکش هوا بالاتر است.

فن : فن که وظیفه جابجایی هوا (مکش هوا از محیط و هوای تازه و هدایت بر روی کویل و خروجی فن کوئل) را داراست از نوع سانتریفوژ فوروارد بصورت مستقیم توسط شفت به موتور محرک متصل می شود. فن دستگاه معمولا از نوع فلزی یا پلیمری و سبک ساخته می شود. هر دستگاه بنا به ظرفیت می تواند از یک تا 4 فن داشته باشد.

الکتروموتور فن کویل : الکتروموتور در فن کوئل معمولا از نوع سه یا چهار دور انتخاب می شوند که بصورت تک و یا دو شفت هستند و بصورت مستقیم به موتور توسط شفت متصل می گردند. کنترل ظرفیت در این دستگاه در اکثر مدل ها توسط فن انجام می پذیرد.


کویل : کویل دستگاه معمولا از نوع مسی با پوشش فین های آلومینیومی برای تبادل حرارت بیشتر است. در کویل در زمستان آب گرم و در تابستان آب سرد جریان دارد.
کویل دستگاه بنا به نوع دستگاه و ظرفیت حرارتی می تواند از نوع دو ردیفه تا 6 ردیفه متفاوت باشد.

فیلتر : فیلتر دستگاه بنا به نوع دستگاه می تواند از نوع آلومینیومی چند لایه یا از نوع پلیمری باشد که در عمل از ورود ذرات معلق و گرد و خاک به داخل فن کوئل جلوگیری به عمل می آورد و در محل ورود هوا به دستگاه نصب می گردد.

تشتک فن کویل : تشتک وظیفه جمع آوری آب تقطیر شده روی کویل در تابستان را داراست که دارای شیب در قسمت خروجی است که باید توسط شلنگ مخصوص به سیستم درین اصلی متصل شوند. محل نصب تشتک زیر کویل دستگاه است.
کابینت فن کویل : کابینت دستگاه از نوع فلزی یا پلیمری است که تمام مجموعه فن – کویل – فیلتر و موتور و... را در بر می گیرند.
فن کوئل های روکار معمولا دارای ظاهر دکوراتیو فلزی یا پلیمری هستند که روی بدنه محل های وروردی و خروجی هوا توسط دریجه های ثابت یا تنظیم شونده تعبیه شده است. این مدل دارای رنگ بدنه و ظاهر شکیل می باشند.
دستگاه های توکار حالت دکوراتیو ندارند و در فضای سقف کاذب یا دیوار کاذب نصب می شوند.
بدنه فن کوئل ها بدلیل جلوگیری از اتلاف حرارت و کاهش صدا و عدم تقطیر بدنه از داخل یا خارج تماما عایق بندی می شوند.
برخی فن کوئل ها مانند فن کوئل کاستی و یا فن کوئل دیواری از دو قسمت فلزی و پلیمری تشکیل می شوند.
پروانه فن کویل (بلوور فن کویل) : پروانه یا همون بلوور فنکویل از نوع سانتریفیوژ فوروارد دو طرفه هستند که به یک موتور تک شفت یا دو شفت متصل شدهاند. در فن کوئل ها معمولاً سایز فن ها طبق ظرفیت تغییری نمیکند بلکه تعداد آنها کم و زیاد میشود.
البته مدل و قطر فن در فنکویل دیواری، زمینی و سقفی یا فنکویل کانالی متفاوت است.
فنکویل دیواری دارای پروانه استوانه ای با قطر کم و طول زیاد است. فنکویل کانالی دارای پروانه های قطور با طول نسبتاً کمتر است.
جنس پروانه فنکویل یا همان بلوور فنکویل از آلومینیوم یا ABS انتخاب میشود.
دلیل انتخاب جنس ABS اولاً وزن سبک و طول عمر شفت موتور است و دوماً صدای ایجاد شده توسط فن ABS کمتر از فن آلومینیومی است.
دلیل انتخاب فن آلومینیومی مقاومت فیزیکی و کیفیت هوادهی به نسبت بلوور فنکوئل ABS است.

دریچه بازدید فن کویل : دریچه زیر فن کویل که به عنوان دریچه بازدید فن کویل از آن استفاده می شود معمولا از نوع آسان بازشو گیره ای و یا دریچه وزنی است که به واسطه وزن دریچه روی فریم خود قرار می گیرد. دریچه بازدید فن کوئل دارای ابعاد متفاوت برای ظرفیت های مختلف است. و معمولا از ورق های فلزی نازک تولید می شوند که وزن زیادی را به سقف کاذب تحمیل می کنند.
روی دریچه بازدید فن کوئل ها، گریل ها و شیار هایی برای جریان و مکش هوا وجود دارد که باید زیر قسمت مکش هوای فن کوئل قرار بگیرند.
ابعاد دریچه فن کوئل باید امکان بازدید، تعویض و نظافت فیلتر، هوا گیری، تعویض شیر آلات و شلنگ ها، باز و بست و تعمیر فن کویل را داشته باشد.
ترموستات فن کویل : ترموستات فن کویل در مدل های آنالوگ و دیجیتال با برندهای ایرانی و خارجی تولید می شوند. مدل های آنالوگ دارای دو مدل سقفی و زمینی هستند. ترموستات فن کوئل آنالوگ که برای فن کوئل زمینی استفاده می شود دکمه تغییر دور ندارد. چرا که روی اغلب دستگاه های فن کوئل کلید برای تغییر دور وجود دارد.
ترموستات فن کویل آنالوگ سقفی که به ترموستات های سه دور معروف هستند. دارای دکمه تغییر دور فن می باشند.
ترموستات دیجیتال فن کویل دارای قابلیت های مختلف از جمله برنامه زمان بندی، تغییر فصل، تغییر دور، تنظیم دما و نمایشگر دمای محیط می باشد.

هر ترموستات مختص یک فن کوئل است. لذا در صورت استفاده از یک ترموستات برای دو دستگاه فن کوئل باید آمپر مجاز ترموستات را بررسی نمایید تا ترموستات دچار مشکل نشود.
ترموستات فن کویل معمولاً در ارتفاع 1.5 متری از کف روی دیوار داخلی به صورتی که باد فن کوئل مستقیما به ترموستات برخورد نداشته باشد و در معرض نور خورشید نباشد نصب می شود.
در مقاله ترموستات فن کویل به تفصیل درمورد محل نصب مناسب ترموستات فن کویل، روش های کنترل دما و ترموستات های اتاقی توضیح دادیم.
نحوه عملکرد ترموستات فن کویل
ترموستات در فصل تابستان و زمستان باتوجه به حالت تنظیمی عمل خواهد کرد. لذا ترموستات فنکویل با حالت تابستانی در زمستان به درستی عمل نمی کند.
در تابستان با بالارفتن دما، فن کوئل روشن و در زمستان با بالا رفتن دما، فن کوئل خاموش می شود. لذا انتخاب حالت تابستانی و زمستانی بسیار حائز اهمیت است.
برخی از مدلهای ترموستات فن کوئل دارای حالت اتوماتیک فن هستند که با توجه به اختلاف دمای تنظیمی و دمای اتاق، دور فن را تنظیم می کنند. در غیر این صورت دور فن به صورت دستی تنظیم میشود. معمولاً فن کوئل ها دارای ۳ تا ۵ دور هستند.
ترموستات فن کویل دارای بالب و سنسور حرارتی است که دمای محیط را حس میکند و به موتور فن کوئل دستور خاموش و روشن می دهد. در برخی از سیستم ها که دارای شیر دو یا سه راهه برقی فن کوئل هستند ترموستات به شیر برقی فرمان می دهد و فن دستگاه دائماً جهت انجام تهویه هوا روشن است.
نوع دستگاه در پروژه ها با توجه به نوع معماری می تواند متفاوت باشد. اما به لحاظ ظرفیت، بنا به فضای در نظر گرفته شده مقدار هوادهی باید محاسبه گردد.
معمولا در مناطق معتدل به ازای هر متر مربع از فضای مسکونی نرمال با ارتفاع سقف 3 متر 450 بی تی یو بر ساعت ظرفیت سرمایشی محاسبه می گردد که با تقسیم مقدار ظرفیت برودتی بر عدد 22 تا 25 ظرفیت تقریبی دستگاه بر اساس CFM محاسبه می گردد.
(اولویت انتخاب در سیستم های دو فصل با سیستم سرمایش است)
با توجه به فضای مورد نظر می توان از تعداد 1 یا چند دستگاه فن کوئل برای تامین ظرفیت سرمایشی یا گرمایشی بهره برد.با توجه به محل نصب هر دستگاه، موقعیت لوله کشی چپ یا راست بودن دستگاه مشخص می گردد.
در سیستم های معمول از ترموستات های دیواری (آنالوگ یا دیجیتال) برای فرمان به فن دستگاه استفاده می گردد. به این معنی که با خاموش و روشن کردن فن و یا با تغییر دور فن ظرفیت کنترل می گردد. در صورتیکه آب سرد یا گرم همچنان در کویل دستگاه در جریان است.
در برخی سیستمها فن کوئل ها دارای شیرهای برقی دو طرفه یا سه طرفه هستند. به این معنی که آب ورودی به دستگاه را قطع یا بای پاس میکنند.در این سیستمها فن به کار خود ادامه داده و جریان هوا برقرار است.
در سیستمهای پیشرفته تر با استفاده از فن های دور متغیر و اتصال به شبکه های پیشرفته BMS می توان دور فن را تنظیم کرد و به دمای دلخواه رسید که این سیستم میتواند تواما با کنترل از طریق شیر های برقی نیز همراه باشد.
فن کویل های سقفی توکار و زمینی در ظرفیت ۲۰۰ و ۳۰۰ cfm معمولاً دارای موتورهایی با توان ۲۵ وات هستند. در ظرفیت های بالاتر ۴۰۰ و ۶۰۰ الکتروموتورها به ۴۵ وات ارتقا پیدا میکنند. ظرفیت ۸۰۰ و ۱۰۰۰ cfm از دو دستگاه الکتروموتور ۴۵ وات بهره میبرد.
در فن کویل کاستی نوع یک طرفه و چهار طرفه توانموتور در ظرفیتهای تا ۶۰۰ cfm بین ۵۰ تا ۹۰ وات و در ظرفیت های بالاتر از ۱۳۰ تا ۲۵۰ وات می باشد.
در فن کویل های کانالی که افت فشار دستگاه ها بالاست تا ظرفیت ۱۰۰۰ cfm از الکتروموتور ۳۵۰ وات و در ظرفیت های بالاتر از دو یا سه دستگاه ۳۵۰ وات استفاده می شود.
- سرعت انتقال حرارت به واسطه وجود فن و توزیع دما و توزیع هوای مناسب.
- امکان استفاده در فصل گرما و سرما به واسطه امکان دو فصلی بودن فن کوئل.
- امکان کنترل دما به واسطه کنترل دور فن و کنترل دبی آب ورودی.
- تنوع در انواع فن کوئل و قابلیت استفاده در هر پروژه طبق طراحی مورد نظر.
- وجود فیلتر هوا در دستگاه فن کوئل و تصفیه هوا در حد فیلتر غبارگیر.
- مصرف برق کم و سطح صدای پایین.
- گستره ظرفیت بالا و پوشش فضا با تعداد یک یا چند دستگاه.
- امکان رطوبت گیری در فصل تابستان به واسطه کویل سرد.
- گرمایش و سرمایش مستقل هر اتاق و واحد از یکدیگر و کنترل دما در هر محیط به صورت جداگانه.
- امکان تزریق هوای تازه در برخی مدلها به واسطه وجود دریچه مکش هوای تازه.
- امکان استفاده از فن کوئل با سیستم ۴ لوله جهت ایجاد سرمایش و گرمایش همزمان در صورت نیاز.
- قیمت اولیه بالای فنکویل.
- نیاز به سرویس دوره ای و نظافت فیلتر ها.
- گرمایش اجباری به وسیله فن که در اصول مکانیکی تهویه مطبوع توصیه نمی شود.
- معضلات هواگیری به دلیل اینکه برخی از آنها در سقف کاذب نصب می شوند.
- در سیستم گرمایش در مقایسه با رادیاتورها پرهزینه تر هستند و به سرویس، تعمیرات و نگهداری نیاز دارند.
- ایجاد صدای دستگاه به واسطه وجود فن و الکتروموتور. (به دلیل وجود فن، این دستگاه صدایی با رنج 30 تا 55 دسیبل تولید میکند.)
- از دیگر معایب این دستگاه معضلات نصب دستگاه است که باید به وسیله شلنگ های ارتجاعی به دستگاه متصل شود و از لوله درین برای تخلیه آب چگالیده استفاده شود. در مدل سقفی فن کوئل ها به ایجاد استراکچر نصب و یا اتصال به سقف نیاز است و در برخی مدل ها برای تخلیه آب چگالیده به پمپ درین نیاز است.
فن کوئل زمینی در مقایسه با فن کوئل سقفی دارای قیمت بالاتری است. البته نسبت به فن کوئل کاستی که از گرانترین انواع فن کوئل است قیمت پایین تری دارد لذا در درجه دوم دستگاه فن کوئل زمینی قیمت بالاتری دارد. رنج بعدی قیمت مربوط به فن کوئل دیواری و سپس فن کوئل سقفی توکار که پایین ترین قیمت را دارد.
فن کوئل سقفی کاستی به دلیل داشتن پمپ درین و سیستم کنترل از راه دور و ... داری قیمت تمام شده بالاتری نسبت به سایر دستگاهها است.
قیمت فن کوئل دیواری به نسبت پایینتر از نوع زمینی و کاستی است. در فن کوئل دیواری که طرح اسپلیت است از فن های سانتریفیوژ استوانهای با قطر کم و طول زیاد استفاده شده است.
گارانتی فن کوئل ها براساس مدل آن ها متفاوت است.
جهت انتخاب و محاسبه ظرفیت و خرید انواع فن کوئل با مشاورین شرکت بامین تهویه تماس حاصل نمایید.
فروشگاه اینترنتی بامین تهویه تمامی اطلاعات فنی و تصاویر دستگاه های فن کوئل را با نازل ترین قیمت ها جهت مقایسه و خرید آسان، خارج از محدوده زمانی ومکانی و به آسان ترین روش ممکن را در اختیار مشتریان محترم قرار داده است.
بامین تهویه تخصصی ترین وب سایت کشور در زمینه تأسیسات