دیگ آبگرم چیست؟

به منظور تکمیل اطلاعات مشتریان عزیز، توضیحات جامع و تخصصی در ارتباط با دیگ آبگرم چیست؟ با عناوین زیر به تفصیل بیان شده است.

1. انواع دیگ آبگرم و طبقه بندی های مرسوم
2. نحوه محاسبه ظرفیت دیگ آبگرم
3. انتخاب و خرید دیگ آبگرم مناسب
4. چند نکته درخرید،نصب و بهره برداری از دیگ آبگرم

همچنین کاربران عزیز می توانند جهت مشاهده انواع مدل های دیگ آبگرم و مقایسه قابلیت های هر مدل و کاربری هر یک از مدل های دیگ آبگرم به لینک زیر مراجعه نمایند.

جهت مشاهده لیست انواع برندهای دیگ آبگرم کلیک نمایید.

دیگ آبگرم چیست؟در یک تاسیسات حرارت مرکزی برای تولید حرارت جهت تامین نیاز گرمایشی ساختمان و تهیه آب گرم مصرفی از روش مختلفی نظیر منابع تجدید پذیر ، پمپ های حرارتی ، پکیج های حرارتی و دیگ آبگرم تامین میشود.

یکی از این روشها استفاده از دیگ های حرارت مرکزی است. که میتواند انرژی حرارتی خود را از منابع مختلف تامین کند در اصل دیگ آب گرم یک مخزن تحت فشار است. که گرما را از یک منبع تولید حرارت گرفته و سیال واسطه ( آب ) را گرم کرده و به مصرف نیازهای گرمایشی میرساند.

دیگ آبگرم دارای یک محفظه به نام کوره یا اتاقک احتراق است که مشعل در یک سوی آن نصب میشود. و از سوی مخالف آن گازهای حاصل از احتراق خارج میشود .

سطح فلز داخل کوره میتواند به صورت زبر و دارای زواید برجسته ساخته شود. تا افزایش سطح حرارتی و راندمان را به همراه داشته باشد . شعله توسط مشعل در این محفظه تشکیل شده و پس از تبادل حرارت با آب درون دیگ ، آب را گرم کرده و گازهای حاصل از احتراق نیز پس از تبادل حرارت از دیگ خارج میشود .

در این نوشتار با مفهوم دیگ آبگرم چیست؟ و روش نصب و انتخاب و نگهداری صحیح این تجهیزات پرداخته میشود.

انواع دیگ آبگرم و طبقه بندی های مرسوم

دیگ آبگرم به طریق مختلف دسته بندی میشوند . از نظر ساختار و شکل به دیگ چدنی و فولادی. از نظر دمای کاری به انواع دما پایین ، دما متوسط و دما بالا. از نظر سوخت مصرفی به انواع گاز سوز ، گازوئیل سوز ، مازوت سوز ، و دو یا چند گانه سوز. از نظر فشار کاری در کلاسهای مختلف تولید میشوند.

دیگ آبگرم بر حسب فشار کاری به سه دسته کم فشار با فشار کاری حداکثر 1 بار ، دیگ های میان فشار یا فشار متوسط یا فشار کاری بین 1 تا 4 بار ، و دیگ های فشار بالا یا پر فشار با فشار کاری 4 بار به بالا ساخته میشوند .

از نظر دمای کاری به سه گروه کلی دیگ آبگرم دما پایین با حداکثر دمای 120 درجه سانتی گراد ، دیگ های دما متوسط با دمای کاری 121 تا 175 درجه سانتی گراد و دیگ های دما بالا با دمای کاری 176 تا 230 درجه سانتی گراد تقسیم بندی میشوند .

دیگ آبگرم از نظر ساختار و شکل ظاهری به دیگ چدنی و فولادی تقسیم میشوند. و هر کدام دارای نقاط ضعف و قوتی هستند که مقایسه این دو در مطالب قبلی با موضوع مقایسه دیگ های چدنی و فولاد صورت پذیرفت.

 دیگ چدنی به صورت پره‌ای تولید میشوند و قابلیت افزایش ظرفیت از طریق کم و زیاد نمودن پره‌ی دیگ را دارا هستند. این دیگ‌ها معمولا در ظرفیت و فشارهای کاری پایین مورد استفاده قرار میگیرند .

عکس دیگ چدنی ، دیگ‌های فولادی به صورت یکپارچه تولید شده و برای دما و فشارهای کاری بالا مناسب هستند. و تقریبا محدودیتی در ظرفیت حرارتی ندارند. معمولا راندمان حرارتی دیگ های فولای نسبت به دیگ چدنی بیشتر است اما این موضوع عمومیت نداشته و تکنولوژی و کیفیت ساخت دیگ در این زمینه تاثیر گذار است.

دیگ فولادی در دو نوع واتر تیوب و فایر تیوب تولید میشوند که البته نوع فایر تیوب پر کاربرد تر است. در دیگ فایر تیوب ، شعله و محصولات احتراق در داخل کوره و لوله ها ، و آب در اطراف لوله و درون پوسته بیرونی و کویلهای فولادی جریان دارد.

در دیگ فولادی واتر تیوب شعله در کوره تشکیل شده و آبی که درون لوله ها جریان دارد را گرم میکند. این دیگ ها قابلیت گرم کردن سریع آب را دارند اما جرم حرارتی کمتری نسبت به مدلهای دیگر دارند. دیگهای واتر تیوب برای دما و فشار کاری بالاتر مناسب هستند و قابلیت تولید تا فشار کاری 100 بار را هم دارا هستند.

دیگ فایر تیوب به دو دسته عقب تر(Wet back) و عقب خشک (Dry back) تقسیم بندی میشوند. در دیگ عقب خشک انتهای لوله ها به یک صفحه متصل میشود و به دلیل اختلاف دمای زیاد بین پاس های دیگ ، سطح این شبکه در معرض تنش بوده و ممکن است به مرور زمان دچار نشتی گردد.

معمولا برای جلوگیری از بروز چنین مساله ایی ، دیگ های عقب تر طراحی شده اند که در این دیگ ها کوره و پاس 1 به 2 به یک صفحه و لوله های پاس سوم به صفحه دیگری متصل میشوند به این ترتیب این قسمت به یکی از سطوح جاذب حرارت تبدیل میشود. شماتیک دیگ های عقب خشک و عقب تر در اشکال شماره 1و 2 نشان داده شده است.

شکل شماره 1 : دیگ چهار پاس عقب خشک (Dry back)

شکل شماره 2 : دیگ سه پاس عقب خشک (wet back)

پیشنهاد مطالعه : رفع نشتی دیگ چدنی موتورخانه

نحوه محاسبه ظرفیت دیگ آبگرم

نحوه محاسبه ظرفیت دیگ آبگرم در یک سیستم حرارت مرکزی ، ظرفیت دیگ آبگرم باید به نحوی انتخاب شوند که بار حرارتی مورد نیاز ساختمان به علاوه بار حرارتی تولید آب گرم مصرفی بهداشتی را تامین کند. معمولا جمع این دو مقدار را با اضافه ضریب اطمینانی بین 10 تا 20 درصد محاسبه میکنند.

اگر Q1  بار حرارتی ساختمان و Q2 بار حرارتی مورد نیاز برای تولید آب گرم باشد و A ضریب اطمینان تلفات حرارتی فرض شود ، ظرفیت دیگ آبگرم از فرمول زیر استفاده میشود.

همانطور که عنوان شد اگر ضریب اطمینان بین 10 تا 20 درصد فرض شود مقدار A عدد 1.1 تا 1.2 در نظر گرفته میشود.

انتخاب و خرید دیگ آبگرم مناسب

برای انتخاب و خرید دیگ آبگرم مناسب پارامترهای زیادی از جمله هزینه اولیه خرید ، مسائل مربوط به تعمیر و نگهداری دیگ و هزینه های مرتبط ، میزان مصرف انرژی و منبع تامین کننده انرژی ، ظرفیت حرارتی ، فشار و دمای کاری دیگ را باید در نظر بگیریم . توجه به محدودیت ها و نقاظ ضعف و قوت هر نوع دیگ باید مدنظر قرار گیرد . برای سهولت انتخاب دیگ میتوان از توصیه های زیر استفاده نمود.

1. بهتر است در فشار کاری حداکثر حداکثر 5 یا 6 بار و ظرفیت حرارتی بیش  100000 کیلو کالری و کمتر از 500000 کیلو کالری از دیگ چدنی استفاده شود البته دیگ چدنی در ظرفیتهای بالاتر و در حدود 800000 کیلو کالری و حتی بیشتر از آن نیز تولید میشود اما بهتر است در ظرفیت های بیشتر از آن ، دو یا چند دیگ و یا دیگ های فولادی به کار گرفته شود
2. در فشار کاری 2 تا 20 بار و حداکثر تا 30 بار استفاده از دیگ فایر تیوب پیشنهاد میشود.همچنین در ظرفیت های بیش از 100،000 کیلو کالری و کمتر از 6،500،000 کیلو کالری بهتر است از دیگهای فولادی فایر تیوب استفاده شود .
3. در فشار کاری 10 تا 30 بار و بیشتر بهتر است از دیگ فولادی واتر تیوب استفاده شود.همچنین در ظرفیت بین  1،000،000 کیلو کالری تا 20،000،000 کیلو کالری استفاده از دیگ های فولادی واتر تیوب توصیه میشود .

لازم به توضیح است بازه ذکر شده برای ظرفیت و فشار کاری دیگ ها یک پیشنهاد تجربی بوده و برای انتخاب دیگ مناسب بایستی کلیه پارمترهای طراحی را در نظر گرفت .

انتخاب تعداد دیگ نیز در پروژه بسته به نوع کاربری و ظرفیت کل و همچنین میزان تغییرات بار و تجربه طراح پروژه متفاوت است. در پروژه و ظرفیتهای کوچک یک دیگ بر حسب ظرفیت کل انتخاب و نصب میشود. اما در ظرفیت های بالاتر معمولا استفاده از چند دیگ پیشنهاد میشود.

اگر از دو دستگاه دیگ استفاده شود ، ظرفیت هر کدام از دیگ ها معادل 70 درصد و یا  3/2 ظرفیت کل انتخاب میشود و اگر از سه دستگاه دیگ استفاده گردید ، بهتر است هر یک از سه دیگ ظرفیت معادل نصف ظرفیت کل را داشته باشد.

در صورت تعدد تعداد دیگ ها، امکان کارکرد بهینه سیستم در حالت پاره بار و همچنین کارکرد مناسب تر سیستم در تابستان که فقط نیاز به آب گرم مصرفی است، حاصل میشود. باید دقت نمود که اگر از چند دیگ به موازات استفاده شود برای اینکه فشار داخلی دیگ ها یکسان باشد باید دیگ ها به وسیله ی یک لوله متعادل کننده از قسمت بالا به یکدیگر متصل شوند.

برای انتخاب نوع دیگ،علاوه بر توجه به ظرفیت حرارتی و فشار کاری دیگ ، میبایست محدودیت های نصب و بهره برداری در نظر گرفته شود. مثلا برای یک موتورخانه در طبقه زیر زمین که امکان حمل دیگ فولادی به آن مشکل یا غیر ممکن است به سراغ دیگ پره ای چدنی میرویم  یا در پروژه ای که امکان نوسان دمای بالایی برای آب گرم در گردش وجود دارد ، دیگ چدنی انتخاب مناسبی نیست .

یکی دیگر از مواردی که در انتخاب دیگ باید مدنظر قرار گیرد،دارا بودن پلاک استاندارد و خوش نام بودن تولید کننده دیگ است.دیگ های با کیفیت عموما قیمت بالاتری داشته ولی با توجه به افزایش طول عمر و کاهش مصرف انرژی ، این افزایش قیمت پس از چند سال باز خواهد گشت .

چند نکته درخرید،نصب و بهره برداری از دیگ آبگرم

چند نکته درخرید،نصب و بهره برداری از دیگ آبگرم چیست؟ به طور کامل در زیر بیان شده است :

1- دیگ آبگرم باید مطابق با استاندارد ملی 4231 و یا استاندارد BS/EN 12953-4  طراحی و ساخته شوند . بر روی هر دیگ یک پلاک فلزی که اطلاعاتی مانند ظرفیت حرارتی دیگ ، فشار کاری ، ظرفیت حرارتی و ... را نوشته است نصب میگردد .

2- دیگ آب گرم باید باید روی یک فوندانسیون مسطح و مقاوم برای تحمل وزن دستگاه نصب شود . جنس فوندانسیون باید از مواد غیر قابل اشتعال باشد .

3- محل نصب دیگ در موتورخانه باید حتما مجهز به کف شوی مناسب باشد . اتصال لوله تخلیه و خروجی شیر اطمینان به طور مستقیم به لوله فاضلاب مجاز نیست و باید اتصال با یک فاصله هوایی صورت پذیرد .

4- در اطراف دیگ آب گرم باید فضای مناسب برای بازدید و تعمیرات احتمالی وجود داشته باشد . در دیگ های فولادی فضای کافی در مقابل دیگ برای تعوض احتمالی لوله ها ، و در دیگ چدنی ، فضای لازم برای تعویض پره و کارکردن دیگ جمع کن در نظر گرفته شود . عرض راه عبوری کنار دیگ نباید کمتر از 50 سانتی متر شود .

5- فاصله فضای بالای دیگ تا سقف موتورخانه میبایست حداقل 60 سانتی متر برای دیگهای تا ظرفیت 1،250،000 کیلو کالری و برای ظرفیتهای بیش از آن حداقل 90 سانتی متر باشد .

6- هر دیگ  آب گرم باید یک شیر قطع و وصل در مسیر رفت و برگشت آب به دیگ ، یک شیر تغذیه آب ورودی ، یک شیر تخلیه سریع ، فشار سنج و دماسنج را داشته باشد .

7- هر دیگ آب گرم باید حتما دارای یک شیر اطمینان حساس به فشار باشد و برای اطمینان از عملکرد شیر میبایست هر ماه یکبار تست شود . برای این کار اهرم شیر را به مدت چند ثانیه بالا زده و پس از خروج آب گرم از شیر ، اهرم را دوباره به حالت اول برمیگردانیم .

8- هر گاه از دیگ آبگرم استفاده میکنیم باید حتما از یک منبع انبساط مستقل برای آن دیگ استفاده کنیم اگر از چندین دیگ به موازات استفاده گردد به ازای هر دیگ باید منبع مستقل در نظر گرفته شود و استفاده از منبع انبساط مشترک مجاز نیست اتصال دیگ به منبع باید مستقیم و بدون شیر قطع کننده آب باشد .

9- یکی از تجهیزات دیگ آبگرم و دیگ بخار ، شیر تخلیه یا شیر زیرآب است . این شیر بیتشر برای دیگهای بخار کاربرد دارد اما در برخی از دیگهای آب گرم فولادی نیز نصب میشود . این شیر در قسمت پایینی دیگ قرار گرفته و در فواصل زمانی تعریف شده توسط اپراتور یا به صورت اتوماتیک باز میشود و بخشی از آب درون دیگ را تخلیه میکند . این کار باعث میشود غلظت مواد محلول در آب پایین آمده و رسوب گرفتگی دیگ کمتر شود .

10- یک از مسائل مهم در نصب دیگ آبگرم موضوع اتصال صحیح دودکش به دیگ است . اتصال دودکش باید به شکلی باشد که گازهای احتراق با کمترین مانع به خارج هدایت شود . اگر دودکش از محل سردی عبور میکند میبایست عایق شود . پایین آمدن دمای گازهای احتراق به زیر 200 درجه سانتی گراد موجب تقطیر گازهایی مانند CO2 و H2S و تولید اسید میشود که برای سطوح فلزی دیگ بسیار خطرناک و خورنده است .

11- نصب دیگ به مدار لوله کشی باید مطابق با استانداردهای موجود و نقشه های ارائه شده باشد . شکل شماره 3و 4 طریقه صحیح نصب یک دیگ چدنی و فولادی آب گرم را به شبکه به همراه قسمتهای مختلف نشان میدهد .

شکل شماره 3 : دیگ چدنی آب گرم و طریقه اتصال و نصب صحیح دیگ

شکل شماره 4 : دیگ فولادی آب گرم و طریقه اتصال و نصب صحیح دیگ

با تشکر از اعتماد شما،فروشگاه اینترنتی بامین تهویه با ارائه ی تصاویر،اطلاعات فنی و مشخصات انواع دیگ آبگرم امکان مقایسه و خریدی مطمئن در اختیار مشتریان محترم قرار داده است. مشاورین بامین تهویه آماده ی پاسخ گویی به سوالات فنی شما می باشند.

بامین تهویه تخصصی ترین وب سایت کشور در زمینه تأسیسات